ساختار کلیدهای چنج اور
ساختار کلیدهای چنجآور یکی از مهمترین بخشها در طراحی و اجرای تابلوهای برق است؛ جایی که ایمنی، سرعت سوئیچکردن و پایداری شبکه همگی به شیوهی انتقال بار بین دو منبع وابستهاند.
کلید چنجآور با مکانیزمی طراحی شده که اجازه میدهد برق از منبع اصلی به اضطراری – یا بالعکس – بدون ایجاد اتصال ناخواسته، جرقه و خاموشی منتقل شود.
شناخت دقیق اجزای داخلی این کلیدها، نحوهی عملکرد اینترلاکها، تفاوت مدلهای ساده و موتوردار و همچنین طراحیهای مختلف برندها (مثل تلرگان) به مهندسان و تابلوسازان کمک میکند انتخابی دقیقتر و ایمنتر داشته باشند.
ساختار ورودی و خروجی در کلیدهای چنجاور
ساختار کلیدهای چنجاور به این صورت میباشد که دو عدد ورودی و دو عدد خروجی دارد. تابلوساز در نوع یکطرفه، کلید چنجاور را بهصورت جمپر خارجی به هم متصل میکند و ورودی و خروجی را به طرف دیگر کلید چنجاور وصل میکند. آن طرف دیگرِ کلید چنجاور که جمپر شده است، به مصرفکننده متصل میگردد.
اما در کلید چنجاور تلرگان، این جمپر از داخل کلید انجام میشود و نیازی به جمپر کردن خارجی نیست.
ساختار شمشها در کلید چنجاور تلرگان
در واقع، کلید چنجاور تلرگان شامل سه عدد شمش میباشد:
یک سری شمش مربوط به ورودی ۱،
یک سری شمش مربوط به ورودی ۲،
و یک سری شمش مربوط به خروجی کلید چنجاور.
این ویژگی در کلیدهای چنجاور تلرگان یک مزیت محسوب میشود، زیرا موجب صرفهجویی در مصرف شمش و همچنین کاهش فضای اشغالشده در تابلو میگردد.
مکانیزم داخلی فکها و عملکرد دوحالته
ساختار داخلی کلید چنجاور به این صورت است که شامل یک فک متحرک و دو عدد فک ثابت میباشد.
در حالت ۱، فک متحرک به سمت یکی از فکهای ثابت حرکت کرده و ارتباط الکتریکی برقرار میکند.
در حالت ۲، فک متحرک از فک ثابت قبلی جدا شده و به سمت فک ثابت دوم حرکت میکند و ارتباط الکتریکی و مکانیکی دوم برقرار میشود.
این ساختار باعث میشود که کلیه کلیدهای چنجاور بهصورت ساختاری دارای اینترلاک مکانیکی باشند؛ به این معنی که در کلیدهای چنجاور هیچگاه هر دو منبع ورودی به خروجی متصل نمیشوند.
اما در نوع کلیدهای غیرمکانیکی این امکان وجود دارد که هر دو منبع ورودی به خروجی وصل شده و موجب اتصال کوتاه گردد.
دسته ساده و دسته اینترلاکدار در کلیدهای چنجاور
کلیدهای چنجاور میتوانند دارای دسته ساده یا دسته اینترلاکدار باشند.
کلید چنجاور با دسته ساده به این صورت است که دسته کلید روی خود کلید نصب میشود و کلید چنجاور داخل تابلو قرار دارد. ارتباط بین دسته و کلید بهوسیلهی یک شفت برقرار میشود؛ و این مزیت باعث میگردد که بدون باز کردن درب تابلو بتوان کلید چنجاور را قطع یا وصل کرد.
انواع یکطرفه و دوطرفه (دوطبقه)
کلیدهای چنجاور ممکن است بهصورت دو کلید یکطرفه در کنار هم یا بهصورت یک کلید دوطرفه (دو طبقه) ساخته شوند؛ که نوع دوطبقه از نظر فضای داخل تابلو مناسبتر میباشد.
انواع کلید چنجاور: ساده و موتوردار
کلیدهای چنجاور در دو نوع:
- کلید چنجاور ساده
- کلید چنجاور موتوردار
موجود هستند.
در نوع اول (کلید چنجاور موتوردار)، کلید و موتور در یک قاب و بهصورت یکتکه طراحی شدهاند. در صورتیکه موتور خراب شود، لازم است کابلهای قدرت از روی کلید باز شوند و کلید برای تعمیر ارسال گردد.
مزیت طراحی مجزای کلید و موتور در تلرگان
اما در کلید چنجاور تلرگان، کلید و موتور بهصورت مجزا از یکدیگر هستند.
به این شکل که کلید چنجاور نصب شده و موتور جداگانه، با شش عدد پیچ روی کلید سوار میشود. در صورت خرابی موتور، فقط موتور از روی کلید باز میشود و پس از تعمیر دوباره روی کلید نصب میگردد؛ بدون نیاز به باز کردن کابلهای قدرت.
ولتاژ موتور و مدار فرمان کلید چنجاور تلرگان
موتور کلیدهای چنجاور موتوردار در ولتاژهای مختلف عرضه میشود که ولتاژ ۲۲۰ ولت بیشترین کاربرد را دارد.
مدار فرمان کلیدهای چنجاور تلرگان بهصورت کنتاکتی عمل میکند؛ به این معنی که یک ولتاژ ۲۲۰ ولت به منبع تغذیه داده میشود و یک ترمینال پایه وجود دارد.
با وصل کردن ترمینال مربوط به ورودی ۱ به ترمینال پایه، کلید در وضعیت ۱ قرار میگیرد.همچنین با وصل کردن ترمینال مربوط به ورودی ۲ به ترمینال پایه، کلید در وضعیت ۲ قرار میگیرد.
تستهای کارخانهای و مدلهای ۳ پل و ۴ پل
کلید چنج اور تلرگان در کارخانه بهصورت کامل تست میشود و از نظر الکتریکی و مکانیکی تحت آزمایشهای مختلف قرار میگیرد.
کلیدهای تلرگان بهصورت ۳ پل و ۴ پل موجود هستند.
نوع ۴ پل جهت قطع و وصل نول استفاده میشود و در مواردی که نیاز به قطع نول وجود دارد، از آن بهره میگیرند.
اینترلاک مکانیکی واقعی در کلیدهای تلرگان
مزیت دیگر کلیدهای چنجاور تلرگان، وجود اینترلاک مکانیکی واقعی است؛ زیرا در حالتی که از سه عدد کنتاکتور یا دو عدد کلید موتوردار برای چنجاور استفاده شود، تنها میتوان اینترلاک الکتریکی داشت و اینترلاک مکانیکی امکانپذیر نیست.
مقایسه اقتصادی کلید چنجاور تلرگان با روشهای جایگزین
کلیدهای چنجاور تلرگان از نظر هزینهای نیز مقرونبهصرفه هستند؛ زیرا در صورت عدم استفاده از آنها، باید بهجای آن دو عدد کنتاکتور یا دو عدد کلید موتوردار بهکار برد که هزینهی آنها بیشتر از کلید چنجاور خواهد بود.
